Een man is automatisch wettelijk vader als hij is getrouwd of een geregistreerd partnerschap heeft met de moeder van zijn kind. Bent u vader van een kind, maar bent u niet getrouwd of heeft u geen geregistreerd partnerschap met de moeder? Dan wordt u wettelijk vader door het kind te erkennen. Ook een duomoeder kan een kind erkennen.

Gevolgen erkenning 

Als u een kind erkent, heeft dit deze gevolgen: 

  • U bent wettelijk gezien de ouder van het kind.
  • Er ontstaat tussen u en uw kind een juridische band (familierechtelijke betrekking).
  • U heeft na een scheiding recht op omgang, informatie en consultatie. De verzorgende ouder heeft dan de wettelijke plicht om u te informeren over belangrijke ontwikkelingen rondom het kind.
  • U bent onderhoudsplichtig totdat het kind 21 jaar wordt.
  • U en het kind worden elkaars wettelijke erfgenamen.
  • U kiest (met uw partner) op het moment van erkenning de achternaam van uw kind (vader, moeder of duomoeder). Als u later gaat trouwen, kunt u op dat moment de achternaam wijzigen.
  • Uw kind krijgt mogelijk uw nationaliteit. Dit is afhankelijk van het recht van het land waarvan u de nationaliteit heeft.

Verschil erkenning en ouderlijk gezag 

Bij erkenning ontstaat er een juridische band tussen de ouder en het kind: de familierechtelijke betrekking. U bent dan als ouder verplicht om uw kind te onderhouden. Uw kind heeft ook recht op een wettelijk erfdeel. Als de erkenning plaatsvindt buiten huwelijk of geregistreerd partnerschap heeft u nog geen ouderlijk gezag en bent u nog geen wettelijke vertegenwoordiger van uw kind. In dat geval moet u eerst het ouderlijk gezag aanvragen. Pas als u het ouderlijk gezag heeft, mag u beslissingen nemen over de opvoeding en de verzorging van uw kind. Ook mag u het vermogen van uw kind beheren. En u kunt dan rechtshandelingen verrichten in naam van uw zoon of dochter. Bijvoorbeeld een handtekening zetten. 

Wanneer erkenning niet nodig 

Als een vrouw en een man getrouwd zijn of een geregistreerd partnerschap hebben en samen een kind krijgen, is erkenning niet nodig. De echtgenoot van de moeder wordt door de wet automatisch beschouwd als de vader. Ook als hij niet de biologische vader van het kind is. Erkenning is ook niet nodig als 2 vrouwen getrouwd zijn of een geregistreerd partnerschap hebben. Dan wordt de duomoeder ook automatisch moeder van het kind. Voorwaarde is wel dat voor de zwangerschap gebruik gemaakt is van een onbekende donor volgens de wet.

Wat moet ik doen?

Bent u getrouwd met de moeder ? Dan krijgt u bij de geboorte van het kind automatisch (gezamenlijk) het wettelijk gezag. Erkenning is dan niet nodig. Hebt u een andere relatie met de moeder dan kunt u het kind erkennen.

U kunt een kind erkennen bij elke gemeente in Nederland. Het maakt niet uit waar het kind is geboren of waar het woont. Meestal vindt erkenning plaats in de geboorte- of woongemeente. Als erkenner hoeft u niet de biologische vader zijn, wel moet u bevoegd zijn om te erkennen. De erkenningsakte kan alleen worden opgemaakt bij de gemeente.

U kunt het kind op 3 momenten erkennen: voor de geboorte, bij de geboorteaangifte of na de geboorteaangifte.

Een kind erkennen voor de geboorte

Er gelden aparte regels voor erkenning van een ongeboren kind.

Een kind erkennen bij de geboorteaangifte

  • Als uw kind is geboren, doet u binnen 3 dagen aangifte bij de burgerlijke stand van de gemeente waar het is geboren. U kunt het kind dan meteen erkennen.
  • Vaak is de moeder nog niet in staat om mee te komen. Zij moet dan schriftelijk toestemming tot erkenning geven, deze ondertekenen en een kopie van haar identiteitsbewijs bijvoegen.
  • De ambtenaar van de burgerlijke stand maakt vervolgens de erkenningsakte op.
  • Wilt u dat uw eerste kind uw achternaam krijgt? De moeder moet dan aanwezig zijn bij de erkenning om de naamskeuze officieel te maken.

Een kind erkennen na de geboorteaangifte

  • Ieder kind dat geen juridische vader heeft, kan in principe worden erkend. Als erkenner gaat u samen met de moeder naar de gemeente. Daar verzoekt u een ambtenaar van de burgerlijke stand om de erkenningsakte op te maken.
  • Is het te erkennen kind 12 jaar of ouder? Dan moet zowel het kind als de moeder toestemming geven. Willen moeder en/of kind geen toestemming geven? Als verwekker van het kind kunt u dan de rechtbank vragen om vervangende toestemming. U kunt de toestemming voor de erkenning schriftelijk geven.
  • Uit de schriftelijke toestemming moet duidelijk blijken wie toestemming tot erkenning geeft en wie het kind mag erkennen. De persoon die toestemming geeft, moet de brief persoonlijk ondertekenen. Deze handtekening wordt aan de hand van een identiteitsbewijsbewijs gecontroleerd door de ambtenaar van de burgerlijke stand.
  • Is het kind dat erkend wordt 16 jaar of ouder? Het kind kan dan geen schriftelijke toestemming tot erkenning geven, maar moet zelf ook aanwezig zijn bij de erkenning. De moeder hoeft er niet bij te zijn. Het kind zelf geeft de toestemming en kiest eventueel uw achternaam.

Informeer tijdig bij de gemeente welke documenten u nodig heeft. De benodigde documenten zijn afhankelijk van uw situatie.

Hoe werkt het?

Voor het erkennen van een kind gelden voorwaarden. Zo moet degene die het kind erkent, 16 jaar of ouder zijn. Er zijn meer voorwaarden. Niet alleen een man kan een kind erkennen, ook een duomoeder kan dit doen. 

Voorwaarden erkenning 

Bij erkenning van een kind gelden de volgende regels: 

  • Degene die het kind erkent, moet 16 jaar of ouder zijn.
  • De moeder moet voor de erkenning schriftelijk toestemming geven als het kind jonger is dan 16 jaar. Is het kind 12 jaar of ouder, dan moet het zelf ook schriftelijk toestemming geven. Is het kind tussen de 12 en 16 jaar? Dan moet zowel de moeder als het kind schriftelijk toestemming geven. Als de moeder en/of het kind de toestemming niet wil geven, kan onder bepaalde voorwaarden vervangende toestemming aan de rechter worden gevraagd.
  • Erkenning is niet mogelijk door een man die niet met de moeder mag trouwen vanwege een bepaalde mate van bloedverwantschap.
  • Er mogen niet al 2 ouders zijn. Is het kind bijvoorbeeld geadopteerd door de vrouwelijke partner van de moeder? Dan kan de man of de duomoeder het kind niet meer erkennen.
  • Staat degene die het kind wil erkennen onder curatele op grond van zijn lichamelijke of geestelijke toestand? Dan is eerst toestemming van de kantonrechter nodig.